اسید فسفریک
- نام لاتین: Acid Phosphoric
- نام های دیگر: فسفریک اسید
فسفریک اسید مایعی بیرنگ، شفاف، بدون بو و دارای طعم تند و اسیدی ضعیف با فرمول شیمیایی H3PO4 از جمله پرمصرفترین مواد شیمیایی در صنعت است. اسید فسفریک 85% به عنوان ماده افزودنی در صنایع غذایی و دارویی از جمله نوشابه سازی و… و اسید فسفریک 54% در تولید کودهای شیمیایی فسفاته، پاککنندههای صابونی و غیرصابونی، تصفیه آب، خوراک دام و دارو سازی، مکملهای خوراک دام و طیور (دی و منو کلسیم فسفات)، مواد فسفاته شویندهها، تصفیه پسابها بهکار میرود. همچنین از اسید فسفریک ۳۷ درصد در دندانپزشکی قبل از ترمیم های کامپوزیت وباندینگ ها استفاده میشود.
در صنایع غذایی فسفریک اسید به دلیل خاصیت اسیدی ، موجب بهبود طعم، تنظیم pH و جلوگیری از رشد میکروارگانیسم ها شود.
فسفریک اسید ماده اولیه تولید برخی مواد دیگر از جمله سدیم تری پلی فسفات، تری سدیم فسفات، هگزا متافسفات، دی کلسیم فسفات و … می باشد.
کاربرد اسید فسفریک:
– کاربرد اساسی فسفریک اسید در صنایع غذایی استفاده آن در تولید نوشابههای گازدار مانند انواع کولاها می باشد.
– طعم تند فسفریک اسید در صنایع غذایی کاربرد فراوانی دارد.
– سوسیس کالباس ، گوشت های فراوری شده از جمله محصولاتی هستند که حاوی فسفات ها می باشند و برای بهبود طعم و حفظ رطوبت در محلول های نمکی فسفریک اسید قرار می گیرند.
– دیگر کاربرد فسفریک اسید در فرآیندهای خوراکی و تولید ژلاتین از کولاژن است. فسفریک اسید نیز مانند سیتریک اسید دارای ویژگی بافری خوبی می باشد و از این جهت در فرآیندهای تخمیری جهت کنترل PH استفاده می شود.
– در تولید پاککنندهها فسفریک اسید برای نرم کردن آب به کار میرود. آب نرم بدون یونهای کلسیم (II) و منیزیم (II) که آب سخت را تشکیل میدهند، اگر ازبین نروند تشکیل آب سخت را میدهند که این یونها با صابون تشکیل رسوبات غیرقابل حل میدهند که سبب لکه بروی لباسها در هنگام شستشو میشوند. نمکهای فسفات اسید فسفریک از جمله سدیم تری پلی فسفات و تری سدیم فسفات بطور وسیع در پاککنندهها بهعنوان builder بهکار میرود.
– در کشاورزی فسفریک اسید در تولید کودهای فسفاتی مانند مونوآمونیومفسفات، دیآمونیومفسفات، سوپرفسفاتتریپل که رشد گیاهان را بالا میبرند ، کاربرد به سزایی دارد .
– اسید فسفریک به عنوان تعدیل کننده pH در صنایع به شمار می رود . در محصولات بهداشتی جهت خنثی سازی خاصیت قلیایی مورد استفاده قرار می گیرد.
– اسید فسفریک به عنوان کاتالیزور در صنایع پتروشیمی کاربرد دارد.
– اسید فسفریک در تولید مواد تصفیهکننده و منعقدکننده در صنعت آب و فاضلاب کاربرد دارد.
– تولید مکملهای خوراک دام و طیور مانند دیکلسیمفسفات
– تولید مواد بازدارنده اشتعال برای مصارف آتش نشانی
– مصرف در صنایع آبکاری