اسید آسکوربیک
- نام لاتین: Vitamin C - Acid Ascorbic
- نام های دیگر: آسکوربیک اسید، اسکوربیک اسید، اسید اسکوربیک، ویتامین سی، ویتامین C، ویتامین ث
اسید آسکوربیک (Vitamin C) با فرمول شیمیایی C6H8O6 یک ترکیب آلی خوراکی با قابلیت حلالیت بالا در آب و خواص آنتی اکسیدانی قوی است که در فرمولاسيون فرآورده هاي دارويي و صنايع غذايي کاربرد دارد. منبع طبیعی آسکوربیک اسید انواع مرکبات و میوه ها و سبزیجات مانند لیمو ترش ، پرتقال ، توت فرنگی ، کیوی ، کلم بروکلی و … می باشد که مصرف آن ایمنی بدن را افزایش میدهد.
ویتامین C در برابر حرارت و محیط قلیایی و اکسیژن ناپایدار است. این ماده اکسیژن درون مواد غذایی را خارج و جذب کرده و اکسید می شود و مانع انجام واکنش های اکسیداتیو می شود.
ویتامین ث پودر سفید رنگ و غیر سمی است که از واکنش رایش اشتین تولید می شود . در مرحلهی اول گلوکز به کمک کاتالیزور هیدروژنه شده و به سوربیتول تبدیل میشود. سوربیتول توسط میکروارگانیسمی اکسیده شده و به سوربوس تبدیل میشود. تنها یکی از ۶ گروه هیدروکسیل توسط این واکنش آنزیمی اکسید میشود .
ویتامین ث به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی بالایی که دارد در صنایع به عنوان یک نگهدارنده خوب در موادغذایی می باشد.
کاربرد اسید آسکوربیک :
– ویتامین ث به عنوان یک مکمل و طعم دهنده در نوشیدنی ها و دسر ها و آبنبات و تافی و دراژه و آداومس مورد استفاده قرار میگیرد.
– ویتامین ث به عنوان آنتی اکسیدان برای افزایش طول دوره انبارداری مواد غذایی کنسروی ، صنایع لبنیات و سس و غذای منجمد به کار رود و از تغییر رنگ ماده غذایی جلوگیری می کند.
– در صنایع روغن و چربی اسید اسکوربیک علاوه بر کمک به توکوفرول در غیر فعال کردن رادیکال های آزاد تشکیل شده در اثر اکسیداسیون، خود نیز می تواند مستقیماً چنین کاری را انجام دهد. و از استر اسیدهای چرب اسید اسکوربیک مثل استر اسید پالمتیک برای حفاظت روغن ها استفاده می شود.
– اسید آسکوربیک در سوسیس، کالباس و فراورده های گوشتی که حاوی نیترات و نیتریت باعث تثبیت رنگ می شود و با جذب نیتریت از تشکیل ماده ی سرطانزای نیتروزآمین جلوگیری می کند.
– اسید آسکوربیک در صنایع نان و کیک و کلوچه در بهبود دهنده ها مورد استفاده قرار می گیرد و با افزايش قدرت خمير سبب بهبود ساختار خمير و حجم نهايي محصول مي گردد، و همچنین سبب افزايش قدرت گلوتن مي شود.
– اسید آسکوربیک در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارد. از جمله قرص های جوشان که مصرف روزانه بالایی دارند. همچنین در کرم ها و مرطوب کننده ها استفاده می شود و پوست بدن را در برابر نور فرابنفش محافظت میکند .
– ویتامین ث باعث جذب آهن و کلسیم مواد غذایی می شود.
– اسید اسکوربیک خاصیت ضد سرطان دارد و از بدن در مقابل آسیب های احتمالی رادیکال های آزادی که بر اثر آلودگی هوا، سیگار، نور ماوراء بنفش و خوراکی های سرطان زا بوجود می آیند محافظت می کند. این ماده شیمیایی عاملی برای افزایش سنتز کلاژن محسوب می شود. کرم های ضد پیری و سفید کننده و مرطوب کننده ها، از اسید اسکوربیک استفاده قابل توجهی دارند و یکی از مواد اولیه اصلی آنها همین ویتامین c است.